Układ częściowy – kryteria wyodrębnienia wierzytelności

Punktem wyjścia, dla rozważań na temat układu w uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym zgodnie z ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 ( Dz. U. 2020, poz. 875), jest uzasadnienie obowiązującej ustawy prawo restrukturyzacyjnego ( Dz. U. 2015, poz. 978 z późn. zm.) „ nowa instytucja układu częściowego, gdzie nie zawsze dla skutecznej restrukturyzacji przedsiębiorstwa konieczne jest zawarcie układu ze wszystkimi wierzycielami.

Dotyczy to nie tylko dużych przedsiębiorstw, z wieloma wierzycielami, dla których porozumienie winno obejmować wierzycieli instytucjonalnych, finansujących działalność albo głównych dostawców. W takiej sytuacji nie ma konieczności angażowania w postępowaniu wszystkich wierzycieli, zwłaszcza jeśli dłużnik przewiduje zaspokojenie pozostałych w 100 %.”. Innymi słowy układ – zwany generalnym przewiduje restrukturyzację wszystkich wierzytelności podczas gdy częściowy tylko najważniejszych, bez których nie da się prowadzić dalej przedsiębiorstwa.

Układ częściowy ma więc wyłączać wierzycieli niezainteresowanych wynikiem postępowania, przenosząc ciężar finansowania na rzecz podmiotów największych. Ustawodawca w art. 180 wprost wskazał „ Dłużnik może złożyć propozycje układowe dotyczące jedynie niektórych zobowiązań, których restrukturyzacja ma zasadniczy wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa Dłużnika. Wyodrębnienie tyczyć się ma wierzytelności i tym samym wierzycieli ale tylko w zakresie kategoryzacji opartych o kryteria: obiektywne, jednoznaczne i uzasadnione ekonomicznie.

Uzasadnienie ekonomiczne ma służyć przeciwdziałaniu nadmiernej restrukturyzacji, czyli takiej która nie ingeruje w wierzytelności zbędne dla utrzymania przedsiębiorstwa dłużnika. Przesłanki tej nie spełnia kryterium niskiej kwoty – gdzie układ może nie zostać zatwierdzony przez pryzmat art. 58 kc w zw. z art. 180 ust. 1 i 2 PrRest ( obejście przepisów o stosowaniu układu generalnego). Co istotne , Sąd może odmówić zatwierdzenia układu częściowego w przypadku stwierdzenia niezgodności z prawem zastosowanych kryteriów wyodrębnienia wierzycieli objętych układem częściowym ( art. 182 PrRest), na tak wydane postanowienie – po jego uprawomocnieniu się Sąd umarza postępowanie, chyba że Dłużnik w terminie na wniesienie zażalenia zaproponował inne kryteria.

Tekst został przygotowany przez Wojciech Bubel i Piotr Elżbieciak z MELIUS Sp. z o.o. Spółki zajmującej się działaniami restrukturyzacyjnymi przedsiębiorstw w ramach Uproszczonego Postępowania Restrukturyzacyjnego – www.melius-restrukturyzacja.pl